Novelas traducidas para a adolescencia e mocidade

O faro da muller ausente de David Fernández Sifres  foi premio Alandar en en 2011 e aparece agora traducido por Isabel Soto. Este é a primeira inncursión na novela xuvenil do seu autor. Unha historia de misterio anclada no 2001 pero coas raíces na segunda guerra mundial. Unha viaxe de estudos leva a un grupo de rapaces a Normandía, alí o protagonista é testemuña dunha escena sanguenta que non terá explicación ata que, coa axuda do seu grupo de estranxeiros, consiga descorrer o velo. Aliados e nazis, ingleses e alemáns semellan traer as diferenzas ata a actualidade, os rapaces representan cada un dos papeis e terán que ser os ex combatientes moi vellos os que lles dean as claves para vivir en paz. Unha historia de amor, o tempo detido un mausoleo banker, as mensaxes nunha tumba, as flores que nacen no xardín inhóspito dun faro, un home que suplante a outro para sobrevivir ou a transformación dun botín de guerra nunha empresa solidaria. Contada en primeira persoa tráenos todas as dúbidas e inquietudes para poder acomapañar ao mozo na súa descuberta (incluso do amor). As diferenzas entre os xoves, a ansia por ligar, a indiferenza ante a situación dos demais ás veces, as verdades agachadas que ficarán como lembranza dolorosa.eses primeiros amores que custa esquecer pero se fai de forma case natural... Todo está na novela!

Así o presenta a editora:"Un disparo nos cantís, unha muller que non existe, un fareiro misterioso e o segredo dun nome. Agora Hugo ten sangue nas mans. Que viu realmente? Cando tenta comprendelo, vese fronte a un enigma que enraíza na Segunda Guerra Mundial. A súa visita a Normandía pode converterse nunha viaxe á loucura. Para atopar respostas terá que remover lembranzas dolorosas e abrir vellas feridas que amosarán o peor e o mellor da condición humana. Hugo xurou non contar nada, pero é o momento de facelo." 

O burato de Walpurgis, tamén é a primeira novela xuvenil de Ronaldo Menéndez, tamén está traducida por Isabel Soto e publicada na colección Catavento de Tambre (selo de Edelvives en Galicia). Imaxinemos unha vacacións de verán, dous primos compartíndoas cos avós e unha panda que busca aventuras. Cóntanolo o primo máis novo que ve ao maior como o seu heroe, Sherlok Holmes deixándose acomapañar por Watson. Unha novela introspectiva na que o rapaz vai analizando cada unha das emocións que sente (se se chegan a enteirar os publicicstas das emocións que andan polo ensino adiante van tolear aínda que seguramente non o queiran ver porque é máis doado pedilas de encarga). Un relato reflexionado np que o rapaz busca entenderse e, de paso, comprender as xentes e situacións que o rodean. É posible que as pelexas resulten un tanto longas e infantís (tal como é a vida nesas idades) pero a loita de sentimentos colorea a escena cunha profundidade desacostumada. Imaxinemos ese burato nun sanatorio abandonado no que houbo moito sufrimento, no que se falaba ou inventaba (para meter medo aos máis novo) unha monxa pantasma que ía matando aos enfermos dunha maneira ad hoc. Imaxinemos que podemos mirar o noso futuro a través dun burato e o que isto nos pode marcar. Os primeiros pasos no namoramento con todas esas dúbidas de se é a ti a quen quere a outra persoa ou está namorada doutro personaxe, ese seguimento que vai da euforia á desesperanza e, por riba de todo, as boas intencións, os bos sentimentos que saen a flote (a pesar de todo) e poden salvar aos demais e a nós mesmos.

Así o presenta a editorial, recollendo  moitas das notas que atravesan a narración: "Nas ruínas dun sanatorio situadonun lugar perdido da serra de Madrid agóchase un segredo arrepiante que ninguén deberíadesvelar. Sebas, o seu curmán Álvaro e a cuadrilla dos Furtivosignoran que asomarse a un inquietante burato marcará assúas vidas para sempre. Aínda que esa non será a única descuberta do verán; tamén, o medo á morte, o amor, a traizón, o sentido da amizade e todos os sentimentos que converxen ao fío da adolescencia."

Isabel Soto leva tempo traducindo  e facéndoo cunha calidade excelsa, a homenaxe do Salón do Libro (xunto ao Premio Nacional Xabier Senín nunha chiscadela ao traballo conxunto nos Asterix) resulta absolutamente merecido sobre todo se temos en conta a indiferenza doutros premios ante as persoas que versionan as historias infantís e xuvenís doutras linguas na nosa sen recoñecer este traballo para o que non é a primeira vez que solicitamos sexa seleccionado na Lista de Honra do IBBY ou nos premios Follas Novas. Pode que seste sexa o momento doce e empecen a sumarse outros recoñecementos. 

Traducións. Microrrelatos

  

A guerra de Nico de Josan Hatero é premio Edebé de literatura infantil, está traducido por Isabel Soto e ilustrado por Inma Almansa.

 De Un abrazo Lector: "En tempos de guerra os necios son máis tolos e o resto da xente perde o sentido común pola culpa do medo.” di o autor. Moi boa novela infantil que se le rapidamente. O absurdo do tema atrápache e a agilidade da escritura non che deixa parar ata chegar ao desenlace.A trama iníciase cando un grupo de tres militares chega a unha aldea perdida e levan ao fronte a un neno de once anos. Ninguén o entende, nin o neno nin a súa nai nin os seus veciños, pero os militares teñen ordens de levar a Nicolás Franz e como a Nico chámase así, lévano. O que realmente buscan é ao seu pai, pero como se foi do fogar hai moitos anos, de nada valeron os argumentos da nai e dos seus veciños. O neno marchou coa ilusión de regresar en canto chegase ao cuartel e se aclarase o malentendido. Pero ninguén parecía darse conta. Desde o soldado ata o xeneral pensaban que se os superiores o levaron ao fronte sería o correcto e eles non ían corrixir a un superior. Con esta lóxica absurda Nico ve como reclutaban a un pai de familia que saltou do tren en marcha para volver cos seus. Coñece a outros reclutas especiais  coma unha moza que se fai  pasar por mozo para ir ao fronte onde estaba o seu namorado… O pobre Nico non sae do seu asombro e, dende a súa óptica infantil, cóntanos as peripecias, o absurdo das guerras, a obediencia debida a un superior, o mal que se pasa na fronte, os perigos que se corren e demais desgracias que traen os conflitos bélicos. O libro é un canto pacifista dende o seu inicio sen lección de moralina. Non fai ningún alegato directo en contra da guerra, aínda que todo o que pensa o seu protagonista vai nesa dirección. Se algo é absurdo, é a guerra; pero máis o é involucrar aos nenos nelas e querer convertelos en seres obedientes que non cuestionen ningunha orde por disparatada que sexa. Ao final do libro hai unhas actividades para que os pequenos lectores compartan a experiencia do protagonista". 

Pode que, no medio de toda esa barbaridade, o que nos reconforte sexa o principio e o final no que Nico está con Minerva, a amiga divertida á que nada lle dá medo e se ri del porque non sabe mentir, ou acaso aprendeu na guerra?  

 

Microrrelatos premiados no V e VI Certame de Vilalba, publicado por Alvarellos editora, recolle as obras ganadoras no 2023 nas modalidades de Infantil (tres), Xuvenil (tres) e Persoas Adultas (tres) así como as ganadoras do 2024 con só dúas na modalidade de infantil. Un bo termómetro para coñecer a calidade do microrrelato entre nós. Nalgún caso podemos observar un resultado irregular pero maioritariamente son uns traballos ben interesantes que logran conectar coas caraterísticas deste xénero. Este volume súmase aos outros dous editados ata agora, que recollen os Microrrelatos do I e II Certame, e Micrrorrelatos do III e IVº Certame.

Dúas traducións: BD e narrativa

En camiño de José Ángel Ares e Paco Hernández, unha banda deseñada traducida por Isabel Soto está publicado por Galaxia.

Así se presenta: "Emma, unha debuxante de cómics na trintena, acaba de romper coa súa parella e, guiada por un impulso, preséntase en Roncesvalles coa mirada fixa en Santiago de Compostela.
Co paso dos días -e acompañada dalgunha que outra bocha inesperada-, irá decatándose de que o camiño que percorre achégaa e afástaa de todos os que a rodean, que o peso da mochila non só o enchen os vinte quilos de roupa e as dúas tixolas que leva, e que o que cría que sería simplemente poñerse a andar e botar quilómetros ao lombo, converterase en toda unha aprendizaxe, non só pola xente que cruzará no traxecto, senón por todo o que descubrirá sobre ela mesma."

O camiño de Santiago realizado por unha autora de banda deseñada e contado por dous autores. Semella o resultado dunha experiencia de facer ese camiño, de encontrar a xente que acostuma facelo e de contar as cousas que poden pasar, o percorrido cos debuxos dos lugares polos que se pasa, as arquitecturas... Eses encontros coa xente en crise, cos persoanxes que seguramente se repiten, as situacións ou as conversas. Vidas en contacto nun camiño que desemboca nunha das cidades máis fermosas do mundo, ou nun pobo da costa que foi o fin da Terra nos tempos antigos. Toda a maxia envolvendo un relato.  

Tres contos para nenas malas de José Ovejero ilustrado por Miguel Robledo e traducido por Mariña González e  publicado por Aire editora.

Da presentación editorial: "Este libro recolle tres contos que lle dan a volta por completo ao sentido da tradición. As nenas protagonistas demostran grande enxeño e valentía para esquivar os problemas que lles pon diante a vida. O texto de José Ovejero e as ilustracións de Miguel Robledo lévannos a un universo cheo de humor e crítica social sobre temas como o patriarcado, a monarquía ou o capitalismo. Unha delicia pequena que se desfruta ao grande."

"O señor Crocodilo e a nena negra" conta a historia dese crocodilo chorón ao que escoita o paxaro dentista sen pode facer nada, por medo a que o trague coma ao avó, mentres se alimenta limpándolle os dentes. O crocodilo tenta enganar á nena negra que vai mexar á beira do río pero sae burlado.

"Conto da leiteira e o cántaro de leite" fala da diferenza de trato entre a nena e o neno, peor tamén da ahabilidade desta para saír vitoriosa da proba á que é sometida. Ir vender un cántaro de leite ó mercado, ir negociando polo camiño de forma que vai mercando diferentes animais por unha porcentaxe do que vai ganar co leite e acabar realizando unha caridade á cota dos demais...

"O sapo é un príncipe e viceversa". Cando a nena atopa o sapo que lle pide o bico acostumado, ela non se fía e esta é esa historia.

Traducións

O neno ultramillonario de David Walliams, ilustrado por Tony Ross, traducido por Eva Almazán e publicado por Sushi Books.

Da presentación editorial: "Preguntástesvos algunha vez como sería ter un millón no banco? Ou mil millóns? E un billón? Ou mesmo un trillón? Pois preséntovos a Joe Spud.

Joe non necesitaba imaxinar como sería posuír diñeiro a carradas, diñeiro a dar co pé, montes e moreas de diñeiro. Porque só tiña doce anos, pero estaba o que se di total e absolutamente podre de cartos. Podía mercar calquera cousa que se lle antollase: un bólido de Fórmula 1, unha montaña rusa para el só, todos os xogos de ordenador do mundo… Todo, agás algo que o diñeiro nunca poderá comprar: un amigo."

Moi no estilo de Roald Dahl: as grandes esaxeracións, a defensa da bondade, o afecto como valor máximo, a loita contra os intereses espúreos... Todo sito sumado a unha estrela da televisión, un home moi seguro de si mesmo que cando fala de libros cita os seus no medio da narración. Tamén pode axudar que o seu ilustrador é compartido con Dahl...

Os forasteiros do tempo. A aventura dos Balbuena no Imperio Romano, escrito por Roberto Santiago, ilustrado por Enrique Lorenzo, traducido por Isabel Soto e publicado por SM Xerme. 

Da presentación editorial: "Soldados, leóns, gladiadores, o cónsul de Roma... Os Balbuena aterraron no Imperio romano. Unha nova aventura está a piques de encomezar! Xa sei que soa un puoco raro, pero últimamente no fago outra cousa máis que viaxar no tiempo a través dun buraco negro. Ben, en realidade non viaxo eu só: acompáñanme os meus irmáns, o meu pai e unhas veciñas. Esta vez aparecimos no Imperio romano, que é unha época moi interesante e emocionante, e ademáis fixemos unha morea de amigos novos; eu mesmo convertinme en gladiador e loitei contra un león! Pero o certo é que o único que eu desexo é volver á casa coa miña familia. Quen me mandaría a min meterme neste sarillo?" 

E tamén así:"Xa sei que soa un puoco raro, pero últimamente no fago outra cousa máis que viaxar no tiempo a través dun buraco negro. Ben, en realidade non viaxo eu só: acompáñanme os meus irmáns, o meu pai e unhas veciñas.

Esta vez aparecemos no Imperio Romano, que é unha época moi interesante e emocionante, e ademáis fixemos unha morea de amigos novos; eu mesmo convertinme en gladiador e loitei contra un león!

Pero o certo é que o único que eu desexo é volver á casa coa miña familia. Quen me mandaría a min meterme neste sarillo?"

Continúan as aventuras de Sebastián Balbuena de Moratalaz e os seus, de furado negro en furado negro, pasando dun tenpo a outro: dun poboado do afastado Oeste a un reino na Idade Media ou ao imperio Romano; dando saltos no tempo e no espacio dunha tormenta eléctrica noutra.

Un novo libro da colección Tucán de Edebé

A lectora de mentes de César Mallorquí con ilustracións de Sergio García, traducido por Isabel Soto, está publicado na colección Tucán de Edebé.

Da presentación editorial: "Olivia tiña catro anos cando leu por vez primeira a mente da súa nai. A partir dese momento, o poder de Olivia foi medrando aos poucos. Daquela, a cativa descubriu algo: a mente de cada persoa ten un «olor», ou un «sabor», ou un «son», ou un «tacto» distintos. Con todo, nunca topou nada tan horrible e noxento coma cando, algúns anos despois, captou a mente do monstro."

Cando revisamos a biografía de César Mallorquí atopamos perlas como esta, é fillo do autor de El Coyote,publica o seu primeiro relato con 15 anos e con 17 faise colaborador de La Codorniz. Conta con máis de corenta libros e de trinta premios.

Hai que ler o libro para ir meténdose nesa mente que vai lendo as dos outros ata case tolear co ruído cando está ante unha multitude, observar como pode superar ese problema grazas á súa alma xemelga e como xuntos han de enfrontarse ao horror de horrores: outro lector de mentes da peor calaña ao que non se lle pode ler a súa... como farán para librarse del, quen acudirá na súa axuda? Porque ás veces, os seres que semellan máis indefensos son os que gardan as forzas máis grandes, os que poden salvar asituación por difícil que sexa.

Obras traducidas (I) Banda deseñada: unha aventura de Ideafix o can irredutible.

Ideafix e os irredutibles en loita contra os romanos de R. Goscinny e A Uderzo con textos de M. Choquet - Y Coulon - J. Erbin e debuxos de J. Bastide - P. Fenech, traducido por Isabel Soto, Xavier Senín e Alejandro Tobar. Publicado por Xerais.

Da presentación editorial: "Ideafix, o fiel compañeiro de Obélix, protagoniza agora unha nova colección de cómics baseados na primeira serie de animación para televisión derivada do universo Astérix. Nela descubriremos a historia de Ideafix e a súa banda de irredutibles antes de que o carismático cadeliño coñeza os famosos heroes galos. Nas páxinas deste libro, Ideafix e os seus amigos (cans, gatos e mesmo aves) loitan sen cuartel contra o invasor romano, que trata de romanizar a Lutecia antiga, e establécese así un paralelismo co que ocorre nos famosos álbums creados por Goscinny e Uderzo."

Realmente chama a atención o traballo profesional de guionistas e ilustradores que funcionan a modo de equipo de guionistas de serie de televisión dando vida e continuidade á creación dun imaxinario que seguimos recoñecendo.

A lectora de mentes de César Mallorquí

A lectora de mentes de César Mallorquí aparece en galego con ilustracións de Sergio García, tradución de Isabel Soto e publicado por Rodeira na colección Tucán. Que pode pasar cando aos catro anos descobres que podes ler os pensamentos de calquera persoa? Sentiraste moi soa e diferentes dos demais? E, que pasa se contas ese segredo a alguén? É posible que non aguantes o barullo de escoitar moitos pensamentos a un tempo? Que podes facer para evitar ese problema?

Todo vai ter solución cando atopas a alguén coma ti, un chisquiño máis vello como para controlar algo máis a situación. Pero non todo o mundo é bo... non, non o poñas en dúbida, hai alguén malo, moi malo que tamén agacha un segredo. E hai unha irmanciña á que é imposible lerlle o pensamento, que misterio hai detrás desa nena e que é o que ela pode facer?

Unha boa historia para lectorado autónomo, ben contada, como corresponde a un autor recoñecido.

Un novo título de Astérix

Astérix continúa e moi ben traducido ao galego por Xavier Senín, Isabel Soto e Alejandro Tobar. Todo un luxo!

Porque Astérix continúa fidelizando lectorado, seguimos pendentes das novas entregas, porque nunca nos defrauda. A actual: O lirio branco é estupenda. En Roma aparece un novo pensador, o que quere ser unha arma de destrución masiva, Vezovirtus o médico en xefe do exército romano quere vencer a resistencia gala co positivismo (unha filosofía que transforma todo en positivo e se apoia en frases ditas querendo ser profundas e unha dieta saudable). A el se lle encomenda logo ir á Galia, a súa influencia sobre a xente da aldea é considerable, fóra do seu alcance semellan quedar sós o xefe, Astérix e Obelix. Eles tres terán que facerlle fronte a esta nova estratexia cando por riba levan convencida á muller do xefe ata a cidade pero, os romanos non botaran ben as contas... Verémolo e lerémolo para demostralo. Que falta facía agora unha aldea gala resistente cun xigantón, un home pequeno e un canciño!!! porque fronte ás florituras quedan as raíces, o sentido común e as ganas de seguir sendo o que foron sempre: galos de honra. 

Así se presenta: "Estamos no ano 50 antes de Cristo. Toda a Galia está ocupada polos romanos... Toda? Non! Unha aldea poboada por irredutibles galos aínda segue resistindo o invasor. E a vida non é doada para as gornicións de lexionarios romanos nos reducidos campamentos de Babaórum, Aquárium, Laudánum e Petibónum... Os dous galos máis famosos regresan nunha nova aventura realizada polo talentoso dúo creativo formado por Fabcaro no guión e Didier Conrad na ilustración."